Η τρέλα του τόπου

Στα 1917 οι σύμμαχοι της ΑΝΤΑΝΤ που για να εκβιάσουν την είσοδο της Ελλάδας στον πόλεμο έχουν καταλάβει την Θεσσαλονίκη, μετά από πρόσκληση του πρωθυπουργού Βενιζέλου η οποία απευθύνθηκε παρά τη διαφωνία βασιλιά και βουλής, προς ώρας παρατούν τον πόλεμο στα ανατολικά και πιάνουν να λύσουν το Ελληνικό ζήτημα. Φτιάχνεται η ουδέτερη ζώνη Γρεβενών-Δεσκάτης-Σερβίων.

Οι Γάλλοι καταλαμβάνουν την Ελασσόνα, καταδιώκοντας τους Εύζωνες σχεδόν ως την Λαμία. οι οποίοι Εύζωνες πρωτίστως ήθελαν να διασώσουν την σημαία του συντάγματος τους και όχι να πολεμούν τους Ζουάβους. Λίγο νωρίτερα Τούρκοι της συμμορίας εκ φενταήδων (εθελοντών), οργανωθείσης υπό του διευθύνοντος το Νεοτουρκικόν Κομιτάτον εις Γρεβενά διαβοήτου Μπεκίρ αγά δέρνουν και σφάζουν όποιον νομίζουν. Ρουμανίζοντες κληρικοί με την στήριξη των συμμάχων καταλαμβάνουν τις μητροπόλεις και τα σχολεία της δυτικής Μακεδονίας.

Εν τω μεταξύ, οι Βούλγαροι ξεγλιστρούν και προελαύνουν μέχρι έξω από την Κοζάνη,  εις Βούλγαρος ο οποίος μεταμφιέζεται μουσουλμάνος προσπαθώντας να μπει στη πόλη της Κοζάνης συλλαμβάνεται και ανακρίνεται, αποκαλύπτει πως σκοπός των ήταν να φθάσουν προελαύνοντας μέχρι τη Μελούνα. Ο αιχμάλωτος εκτελείται.

Οι Έλληνες, άλλοι Αντάρται άλλοι λησταί, καταδιώκονται παρά Κρητών Χωροφυλάκων που έχει φέρει ο Βενιζέλος για να επιβάλλει την Εθνική Άμυνα, ενώ Μαροκινοί σπαχήδες εφορμούν εκ Θεσσαλονίκης για να ξεκαθαρίσουν τους αντιβενιζελικούς θύλακες. Άραβες, Νεότουρκοι, Σέρβοι, Βλάχοι και Σαρακατσανέοι όλοι μαζί βολοδέρνουν στη Δυτική Μακεδονία, εν Σιατίστη εδολοφονείτο ο εκλέκτωρ Παύλος Νεράντζης (Περδίκας) υπό αστυνομικών οργάνων σταλέντων εκ Λαψίστης (Νεαπόλεως Βοΐου), ο δε Μητροπολίτης Γρεβενών, κρατoύμενος εν περιορισμώ εντός της έδρας της επαρχίας του, αποτελούσης ουδετέραν ζώνην υπό φρουράν εκ Σενεγαλέζων, απεστάλη δέσμιος εις Κοζάνην μετά των τριών ιερέων και άλλων προκρίτων της πόλεως Γρεβενών, αγνοείται δε η περαιτέρω τύχη του.

Οι Σύμμαχοι δεν έπαυσαν να έχουν την σταθεράν υποψίαν ότι εντεύθεν της ουδετέρας ζώνης οργανούνται και κρύπτονται ανταρτικαί συμμορίαι και ο στρατηγός Σαράϊγ διέταξε τον αρχηγόν των εν Γρεβενοίς συγκεντρωθέντων στρατευμάτων να υπερβή την ουδετέραν ζώνην και συλλάβη τους αντάρτας ζώντας ή νεκρούς. Ακολούθησαν τυφεκισμοί χωρικών άνευ διαδικασίας, στο φτερό δηλαδή, σε ολόκληρον την επαρχίαν. Αι επιτάξεις κτηνών, αροτήρων βοών, ποιμνίων, αραβοσίτου και νομής έφθασαν μέχρι τελείας εξαντλήσεως των πενιχρών αποθεμάτων των κατοίκων, καταδικαζομένων εις εντελή στέρησιν. Ουδείς ανεφοδιασμός γίνεται εκ Θεσσαλονίκης.

Αι αδιάλειπτοι απόπαιραι ασελγείας των Σενεγαλέζων εδημιούργησαν εις τους επί κεφαλής των άλλους αξιωματικούς την έμπνευσιν, όπως ιδρύσουν εις Γρεβενά χάριν αυτών οίκον ανοχής, όπου, λέγεται, ενέκλεισαν γυναίκας και νεανίδας, των οποίων έτυχε να απουσιάζουν οι σύζυγοι, γονείς και αδελφοί !

Ο εν Κοζάνη Γάλλος πρόξενος μετέβη εις Γρεβενά και εζήτησε να παρουσιαστούν όσοι έχουν παράπονα. Ουδείς ετόλμησε να παρουσιαστή. (Αμ δε!)

Τον άλλο χρόνο "βγήκε πάνω" ο Θωμάς Γκαντάρας, που ΄χε λόγο σοβαρό, έπιασε έναν που είχε άχτι και του τέντωσε τα άντερα γύρω από μια στάνη η οποία βρίσκονταν, κι ίσως ακόμα βρίσκεται, άλλοτε στο Ελληνικό, άλλοτε στο Τουρκικό, στο Βουλγαρικό, ή κατά άλλους στο Ρουμάνικο, έδαφος της ουδέτερης ζώνης ανάμεσα στο Βασίλειο της Ελλάδος και τη Δημοκρατία των παιδίων της Εθνικής Αμύνης υπό την προστασία, πάντα, της Εγκάρδιας συνεννοήσεως.

* μετά ταύτα ακούγεται ως φυσιολογικό που τον διάδοχο τον δάγκασε μαϊμού κι απέθανε, ενώ αυτές οι ιστορίες σχεδόν ξεχάστηκαν επειδή απλώς όσα ακολούθησαν ήταν κατά πολύ χειρότερα. Πόση τρέλα μπορεί να χωράει ένας τόπος;

 

( οι περισσότερες φωτογραφίες είναι μεταγενέστερες αλλά νομίζω πως αποτυπώνεται σε αυτές το ίχνος της τρέλας του τόπου. )